Τι είναι το υδατικό αποτύπωμα
Το υδατικό αποτύπωμα (ΥΑ) είναι ένας πολυδιάστατος δείκτης χρήσης ύδατος.
Για πρώτη φορά ο όρος «Υδατικό Αποτύπωμα» (Water Footprint) εισήχθη στην επιστημονική κοινότητα το 2002 από τον Hoekstra A.Y. της UNESCO, στο Διεθνές Συνέδριο Επιστημόνων σχετικά με το Εμπόριο Εικονικού Νερού, που έλαβε χώρα στο πανεπιστήμιο Delft, στην Ολλανδία.
Το υδατικό αποτύπωμα είναι ένας χρήσιμος δείκτης για τη διαχείριση των υδατικών πόρων. Είναι ένας τρόπος υπολογισμού του νερού που συνδέεται με την ανθρώπινη κατανάλωση και το παγκόσμιο εμπόριο.
Το υδατικό αποτύπωμα (ΥΑ) αναφέρεται στην ποσότητα του νερού που χρησιμοποιείται σε όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας ενός αγαθού, μιας επιχείρησης, ενώ μπορεί να αναφέρεται και σε άτομα ή σε χώρες. Εξετάζει τόσο την άμεση όσο και έμμεση κατανάλωση (το νερό που περιέχεται στο προϊόν), ενώ επηρεάζεται από τη γεωγραφική θέση και τη χρονική περίοδο αναφοράς.
Συγκριτικά με άλλους δείκτες το υδατικό αποτύπωμα έχει τα εξής βασικά χαρακτηριστικά:
01
Δεν περιορίζεται στην άμεση χρήση νερού, αλλά συμπεριλαμβάνει και την έμμεση χρήση. Με αυτό τον τρόπο διευρύνει την χωρική διάσταση, καθώς είναι φανερό πως καταναλωτές σε μία περιοχή του πλανήτη χρησιμοποιούν έμμεσα τα υδατικά αποθέματα από άλλα μέρη της Γης, μέσω των εμπορικών προϊόντων.
02
Περιλαμβάνει όλους τους τύπους χρήσης νερού (μπλε, πράσινη, γκρι).
03
Αφορά μόνο την καταναλωτική χρήση νερού και συνεπώς δεν περιλαμβάνει το νερό που επιστρέφει στην λεκάνη απορροής και είναι διαθέσιμο για άμεση επαναχρησιμοποίηση,
Το υδατικό αποτύπωμα ενός ατόμου/καταναλωτή ορίζεται ως ο συνολικός όγκος νερού που χρησιμοποιείται για την παραγωγή των αγαθών και των υπηρεσιών που καταναλώνονται από ένα άτομο.
Το υδατικό αποτύπωμα μιας ομάδας καταναλωτών είναι το άθροισμα των αποτυπωμάτων των επιμέρους ατόμων της ομάδας. Ένα υδατικό αποτύπωμα μπορεί να υπολογιστεί για μία συγκεκριμένη ομάδα καταναλωτών (π.χ. οικογένεια, χωριό, πόλη, χώρα).
Το υδατικό αποτύπωμα αφορά στο νερό που καταναλώνουμε άμεσα και έμμεσα. Εκτός από το νερό που καταναλώνουμε άμεσα (π.χ. όταν ανοίγουμε τη βρύση για να πλύνουμε τα πιάτα), καταναλώνουμε νερό έμμεσα, καθώς όλα τα είδη που φοράμε, τρώμε, αλλά και όλες οι υπηρεσίες που χρησιμοποιούμε για ενέργεια ή μετακίνηση χρειάζονται νερό για να παραχθούν.
Υπολογίζοντας το υδατικό μας αποτύπωμα μπορούμε να καταλάβουμε ότι ο καθένας μας καθημερινά επηρεάζει με τον τρόπο ζωής του τα αποθέματα νερού στον πλανήτη. Το νερό που καταναλώνει κάποιος καθημερινά είναι αυτό που «ξοδεύουμε» στο μπάνιο, την κουζίνα ή τον κήπο μας αλλά και αυτό που χρειάζεται να καταναλωθεί για να παραχθούν όλα τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που χρησιμοποιούμε. Αρκεί να σκεφτούμε ότι ένας μέσος καταναλωτής «ξοδεύει» περίπου 5.000 λίτρα νερού καθημερινά.